Composiet, wat is dat?

Composiet

De naam composiet komt u tegenwoordig steeds vaker tegen, maar wat is het nu precies?

Een composiet is een materiaal dat is opgebouwd uit verschillende componenten. Vaak worden hiermee vezelversterkte kunststoffen bedoeld. De vezels zorgen voor de krachtsdoorleiding en de matrix (vaak kunststoffen) houden de vezels samen en zorgen voor het overbrengen van schuifspanningen. Bekendste vezels zijn glas, aramide (twaron en kevlar) en koolstofvezel (carbon). Momenteel kijkt men ook naar het gebruik van natuurlijke vezels zoals vlas.

Waar komt het vandaan

De composiet werd per toeval ‘uitgevonden’ in de VS. Dit gebeurde toen iemand per ongeluk bakeliet op zijn kleding gemorst had. Hij liet de vlek aanvankelijk zitten, om hem na het werk te verwijderen. Toen bleek dat de vlek keihard was geworden en helemaal niet meer te verwijderen. Met deze wetenschap werden proeven gedaan. Later werden printplaten van bakeliet versterkt met linnenweefsel (bruine printplaten) en pertinax.

Waarin wordt het gebruikt

• Glasvezelversterkte constructies zijn vooral te vinden in de scheepsbouw (rompen van snelle jachten) maar ook bijvoorbeeld bruggen, opslagsilo’s voor veevoer en de printplaten voor elektronische schakelingen worden vaak van glasvezel gemaakt.
• Koolstofvezelversterkte constructies zijn onder meer in de Formule 1 te zien en steeds vaker in bijvoorbeeld de vliegtuigbouw, botenbouw of civiele techniek als primaire constructies.
• Aramidevezelversterkte constructies zijn vooral te vinden waar slagvastheid en taaiheid van belang is, zoals in kogelwerende deuren en vesten. Meer en meer worden composiet materialen gebruikt in attributen voor diverse sporten zoals autoracen, wielrennen en kanovaren. Indien stijfheid wordt gewenst, zoals voor snelheidswedstrijden, kiest men voor koolstofvezel; indien slagvastheid en taaiheid gewenst is, bijvoorbeeld bij een allround-toerkano, gebruikt men aramidevezel.
• Combinaties van verschillende vezelsoorten komen ook voor, aangezien bijvoorbeeld aramideweefsel zonder een (stijve) buitenlaag van glasvezel en/of koolstofvezel niet goed functioneert in een kano.
• Een andere toepassing is het vormen van platen uit vermalen natuursteen en kunststoffen. Deze platen zijn uiterst sterk en worden gebruikt in de keuken als werkblad, of als vloer of wandbekleding. De hierbij gebruikte matrixmaterialen zijn vaak thermoharders als epoxy en polyester. Thermoplasten worden minder vaak toegepast.
• Een ander voorbeeld van composiet is het door Stork Fokker geproduceerde Glare dat in de vliegtuigbouw wordt gebruikt, onder andere in de Airbus A380. Glare is een gelaagd composiet bestaand uit aluminium en glasvezel.

Composiet is bij uitstek geschikt als aanvulling voor de conventionele materialen bekend uit de metaal- en bouwsector. De transitiemogelijkheden van het materiaal zijn vrijwel onbegrensd.